Vrijheid door liefde? Dat klinkt heel zweverig, maar dat is het beslist niet!

Je vrijheid is zo groot als de vrijheid die je anderen gunt. Dit aangezien jij zelf voor je vrijheid afhankelijk bent van wat een ander jou gunt. Het volgt dezelfde logica als het oude gezegde: Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat dan ook een ander niet!
De vrijheid die je een ander gunt, is voornamelijk afhankelijk van het vertrouwen dat je in een ander hebt. Daar waar angst een nuttige emotie kan zijn in een noodsituatie, kan men zich voorstellen dat een constante staat van angst een buitengewoon negatief effect op eerdergenoemd vertrouwen kan hebben.
Machtswellustelingen hebben in de geschiedenis altijd dankbaar gebruik gemaakt van angst om bevoegdheden naar zich toe te trekken ten koste van de vrijheden van burgers, met keer op keer rampzalige gevolgen. En steeds weer wordt er achteraf de vraag gesteld: “Hoe heeft het zo ver kunnen komen?”

Het is dus van het grootste belang om vat te krijgen op onze eigen angst. Want waar angst over het algemeen een slechte raadgever is, is een voortdurende staat van angst de grootste vijand van vrijheid.
Liefde is de tegenpool van angst en daarmee het middel bij uitstek om angst te bestrijden. Moeten we elkaar dan ineens de liefde verklaren? Dat kan, maar is niet nodig. De uiting van liefde die nodig is om vrijheid te waarborgen, is het hebben van vertrouwen in anderen. Geen blind vertrouwen, maar vertrouwen gestuurd door een wisselwerking tussen ratio en compassie. Een wisselwerking waar uitgerekend wij mensen tot toe in staat zijn.
Hoe kleiner de groep mensen is die ons vertrouwen geniet, hoe groter de noodzaak om met onze ratio te controleren in hoeverre dat gecentraliseerde vertrouwen gerechtvaardigd is. Want vertrouwen in een kleine groep, gaat vaak gepaard met angst voor een grote groep en leidt uiteindelijk tot een spiraal van vrijheidsverlies en centralisering van macht. Een spiraal die in het verleden keer op keer het slechtste in de mens naar boven haalde, met ramzalige gevolgen.

Vrij zijn is een constant proces. Zodra we geloven dat we het zijn, zonder rationeel te blijven toetsen of we het ook echt zijn, en we zelfs argumenten van anderen die het tegendeel proberen te bewijzen wegwuiven; is vrijheid een illusie. En door willens en wetens vast te houden aan die illusie, door andersdenkenden te ridiculiseren of zelfs aan te vallen, maken wij ons schuldig aan misschien wel de grootste misdaden tegen de menselijkheid.